Spis treści
    Add a header to begin generating the table of contents
    Scroll to Top

    Podwyżki akcyzy na alkohol są od kilku lat jednym z kluczowych elementów polityki fiskalnej Polski. Rząd tłumaczy te działania potrzebą zwiększenia dochodów budżetowych, ale i troską o zdrowie publiczne. Akcyza, będąca jednym z głównych składników ceny alkoholu, stanowi nie tylko znaczący dochód państwa, ale również narzędzie wpływające na poziom konsumpcji tych produktów w kraju.

    1. Obecna sytuacja i planowane zmiany

    Od stycznia 2022 roku weszła w życie nowelizacja ustawy o akcyzie, która zakłada stopniowe, coroczne podwyżki tej daniny do roku 2027. Plan ten przewiduje regularne wzrosty akcyzy na alkohol o 10% rocznie. To oznacza, że co roku, przez pięć kolejnych lat, Polacy będą musieli przygotować się na wzrost cen alkoholu spowodowany wyższym podatkiem akcyzowym.

    Na chwilę obecną sytuacja wygląda następująco:

    • Stawka akcyzy na mocne alkohole (takie jak wódka czy whisky) wzrosła o 10% od stycznia 2022 roku, a więc z 57,04 zł za litr 100% alkoholu na około 62,74 zł za litr.
    • Podwyżki na wino i piwo są mniej intensywne, ale również znaczące. W przypadku wina wzrost w 2022 roku wyniósł kilka procent, a kolejne lata mają przynieść dalsze podwyżki.

    Planowane podwyżki w kolejnych latach wyglądają następująco:

    RokPodwyżka akcyzy (%)
    202210%
    202310%
    202410%
    202510%
    202610%
    20275%

    Ostatecznie, w ciągu pięciu lat stawka akcyzy na mocne alkohole wzrośnie o łącznie 55%, natomiast na wino i piwo łączne wzrosty będą oscylowały w granicach 40-45%.

    2. Jak będą wyglądać ceny alkoholu w przyszłości?

    Przeanalizujmy szczegółowo, jak te podwyżki wpłyną na ceny detaliczne różnych rodzajów alkoholu. Warto tutaj zauważyć, że wzrost akcyzy to tylko jeden z czynników wpływających na cenę, ale jest on bardzo istotny, szczególnie w przypadku napojów o wyższej zawartości alkoholu.

    2.1. Wpływ na ceny wódki

    Przykładowo, aktualna cena półlitrowej butelki wódki (40%) w 2022 roku wynosi około 25-30 zł. Przyjmując wzrost akcyzy o 10% rocznie, można spodziewać się, że w 2023 roku cena tej samej butelki wzrośnie o około 1-2 zł.

    • 2022 rok – 25-30 zł
    • 2023 rok – 27-33 zł
    • 2024 rok – 29-36 zł
    • 2025 rok – 32-40 zł
    • 2026 rok – 35-44 zł
    • 2027 rok – 36-46 zł (mniej intensywny wzrost)

    Dla konsumenta oznacza to, że w ciągu pięciu lat cena półlitrowej butelki wódki może wzrosnąć nawet o 10-15 zł.

    2.2. Wpływ na ceny piwa

    Piwo, jako napój o niższej zawartości alkoholu, jest objęte niższą akcyzą, jednak jego popularność w Polsce sprawia, że zmiany w jego cenach również będą odczuwalne.

    Aktualna cena półlitrowej puszki piwa wynosi około 3-4 zł, z czego akcyza stanowi niewielki procent. Szacuje się, że w ciągu pięciu lat cena półlitrowej puszki piwa może wzrosnąć o 1-1,5 zł. W ujęciu procentowym wzrost będzie więc mniejszy, ale znaczący dla osób często konsumujących piwo.

    • 2022 rok – 3-4 zł
    • 2023 rok – 3,3-4,4 zł
    • 2024 rok – 3,6-4,8 zł
    • 2025 rok – 4-5,3 zł
    • 2026 rok – 4,5-5,8 zł
    • 2027 rok – 4,7-6 zł (szacowany wzrost o 5%)

    2.3. Wpływ na ceny wina

    Ceny wina, podobnie jak piwa, podlegają niższej akcyzie, jednak przewiduje się wzrost akcyzy o kilka procent rocznie. W zależności od rodzaju i klasy wina, butelka może podrożeć o kilka złotych do roku 2027.

    Obecnie butelka wina stołowego kosztuje około 20-30 zł. Po planowanych podwyżkach ceny będą wyglądały mniej więcej tak:

    • 2022 rok – 20-30 zł
    • 2023 rok – 21-32 zł
    • 2024 rok – 23-34 zł
    • 2025 rok – 24-36 zł
    • 2026 rok – 26-38 zł
    • 2027 rok – 27-40 zł

    W przypadku win premium podwyżki będą jeszcze bardziej zauważalne. Warto jednak pamiętać, że cena wina jest w dużej mierze uzależniona od jego klasy oraz kosztów produkcji i importu, a nie tylko od wysokości akcyzy.



    Najlepsze oferty kont bankowych

    3. Czy podwyżki akcyzy spełnią zamierzone cele?

    Podwyżki akcyzy na alkohol mają dwa główne cele – zwiększenie dochodów budżetowych oraz ograniczenie spożycia alkoholu w społeczeństwie. Oba te cele są jednak trudne do osiągnięcia równocześnie. Wzrost cen alkoholu może skłonić część konsumentów do ograniczenia konsumpcji, co teoretycznie powinno korzystnie wpłynąć na zdrowie publiczne. Jednak z drugiej strony, przy drastycznych wzrostach cen, istnieje ryzyko wzrostu nielegalnej produkcji alkoholu oraz przemytu, co może przynieść efekt odwrotny do zamierzonego.

    3.1. Efekt fiskalny

    Wzrost akcyzy na alkohol z pewnością zwiększy wpływy do budżetu, przynajmniej na krótką metę. Rząd szacuje, że dzięki nowym stawkom akcyzy w 2022 roku wpływy do budżetu wzrosną o kilkaset milionów złotych. Na przestrzeni pięciu lat całkowite wpływy z tytułu akcyzy na alkohol mają zwiększyć się o kilka miliardów złotych.

    3.2. Efekt zdrowotny i społeczny

    Podwyżki akcyzy mają również działać prewencyjnie, ograniczając dostępność alkoholu. Podobne działania były podejmowane w innych krajach, gdzie wzrost cen alkoholu często wiązał się ze spadkiem jego konsumpcji i zmniejszeniem liczby przypadków związanych z nadmiernym spożyciem alkoholu, jak wypadki drogowe czy przemoc domowa.

    W Polsce rośnie świadomość społeczna w zakresie szkodliwości nadmiernej konsumpcji alkoholu, a wyższe ceny mogą skutecznie zniechęcić niektóre osoby do jego zakupu, szczególnie młodsze grupy wiekowe oraz osoby o niższych dochodach.

    4. Opinie ekspertów i reakcje społeczne

    Podwyżki akcyzy na alkohol wzbudzają mieszane reakcje. Z jednej strony, organizacje zdrowia publicznego popierają ten ruch, uznając go za krok w kierunku poprawy zdrowia Polaków. Z drugiej strony, przedstawiciele branży alkoholowej zwracają uwagę na potencjalne negatywne skutki, takie jak wzrost przemytu oraz rozwój szarej strefy.

    0 0 votes
    Ocena artykułu
    Powiadomienia
    Powiadom o
    guest
    0 komentarzy
    najnowsze
    najstarsze Najlepsze
    Inline Feedbacks
    View all comments
    0
    Chętnie poznamy Twoje zdanie, napisz komentarz :)x
    ×